“Địa
tầng đứt gẫy” là một cuốn tiểu thuyết luận đề của nhà văn Nguyễn Tiến
Hóa. Một người đã từng học tập, công tác, gắn bó với Liên Xô trong nhiều
năm.
Đây
là cuốn tiểu thuyết đầu tiên của một tác giả Việt Nam lấy vấn đề sụp đổ
mô hình chủ nghĩa xã hội ở Liên Xô và Đông Âu làm đề tài của tác phẩm.
Tác phẩm đã tái hiện tổng thể một bức tranh hoành tráng và bi kịch của
quá khứ, trong giai đoạn thoái trào của “chủ nghĩa xã hội hiện thực” ở
Liên Xô và Đông Âu, thông qua những thân phận những con người Xô viết,
và thân phận những người Việt Nam đã từng sống, học tập, công tác và mưu
sinh tại Liên Xô. Tác giả đã tập trung phân tích những nguyên nhân
khách quan và chủ quan dẫn đến sự tan rã Liên bang, đồng thời đưa ra
những nhận định mới về sự đổ vỡ Liên Xô và dự báo mô hình xã hội tốt đẹp
của loài người trong tương lai. Với bút pháp dồn nén, mạch văn đa
thanh, đa chiều của tiểu thuyết hiện đại, cấu trúc biến đổi lớp lang,
mâu thuẫn phức hợp đan xen, các tình huống kịch tính được đẩy đến cao
trào giữa các nhân vật chính và phụ, giữa đơn tuyến và đa tuyến, giữa cá
nhân và cộng đồng, và mối quan hệ chằng chịt giữa những người Việt Nam
và những người Xô viết nhiều lứa tuổi và nhiều tầng lớp khác nhau. Tác
giả đã lột tả được hiện trạng sống động, bi hùng của xã hội Xô viết qua
các thời kỳ hưng thịnh, thoái trào và sụp đổ.
“Dưới
con mắt nhìn sắc sảo và sự thâm nhập khá sâu vào xã hội Liên Xô của một
nhà quản lý, nhà ngoại giao, và đông đảo những người lao động Việt Nam
hiện diện ở đó vào thời kỳ chuyển biến khốc liệt này, cộng với các mối
quan hệ đa dạng và thân thiết của họ với nhiều tầng lớp người Nga, tác
giả đã hé mở cho chúng ta thấy bề sâu của các suy nghĩ, trải nghiệm của
nhiều tầng lớp người Xô viết, những người Việt Nam với xiết bao thăng
trầm và nghiệt ngã, với những hy vọng và thất vọng trong một cuộc “đại
giải phẫu đổi đời” mà họ không hề mong muốn”. Với lối dẫn truyện hấp
dẫn, lôi cuốn, khi thì dồn nén, triết luận, khi thì tuôn trào ào ạt,
trần trụi sống động như những trang ký sự còn hầm hập hơi thở của dòng
sự kiện. Các nhân vật Nga, Việt được đan cài gắn kết trong nhiều tình
huống khoảnh khắc, được khắc họa rõ nét về tính cách, quan điểm, những
suy nghĩ vò xé tâm can trong một cuộc đổi đời dâu bể. Đó là số phận
những con người đã một thời được người ta ngưỡng mộ kính trọng nay bị
bật khỏi chính trường. Là những chính khách một thời vang bóng, nay phải
vác bị đứng đường, những giảng viên đại học thất nghiệp phải dọn bàn,
lau nhà vệ sinh, và những nguyên soái tướng lĩnh thất sủng, tự nguyện
“về với chúa”. Sự sụp đổ của Liên Xô cũng gắn liền với thân phận những
người lao động Việt Nam đi tìm sự đổi đời ở một xứ sở mà từ bao lâu nay
họ vẫn nghĩ về một “miền đất hứa” và kết quả phải thất vọng ra về với
hai bàn tay trắng…
“Địa
tầng đứt gẫy” đã phác họa bức tranh toàn cảnh của xã hội Liên Xô thời
đó, với những nét chấm phá sinh động, sắc sảo, gợi mở, khơi gợi, dũng
cảm, quyết liệt, phơi ra những điều mà cho đến nay người ta vẫn chưa
biết, bỏ qua hoặc né tránh.
Cuốn
“Địa tầng đứt gẫy” là cuốn tiểu thuyết, lấy chính biến ở Liên Xô làm đề
tài chính, hy vọng sẽ đem đến cho độc giả, những chia sẻ, và giải đáp
về những gì mà những người quan tâm mong muốn. Người đọc không dễ thưởng
thức mà phải suy ngẫm cùng người viết, để có được những kết luận xác
đáng. Mỗi một dân tộc, mỗi một đất nước đều có thể rút ra những bài học
bổ ích và hướng đi từ sự đổ vỡ này. Và đó chính là tâm niệm, ý tưởng và
thông điệp của tác giả gửi tới mọi người.
Cao Tiến Lê
tầng đứt gẫy” là một cuốn tiểu thuyết luận đề của nhà văn Nguyễn Tiến
Hóa. Một người đã từng học tập, công tác, gắn bó với Liên Xô trong nhiều
năm.
Đây
là cuốn tiểu thuyết đầu tiên của một tác giả Việt Nam lấy vấn đề sụp đổ
mô hình chủ nghĩa xã hội ở Liên Xô và Đông Âu làm đề tài của tác phẩm.
Tác phẩm đã tái hiện tổng thể một bức tranh hoành tráng và bi kịch của
quá khứ, trong giai đoạn thoái trào của “chủ nghĩa xã hội hiện thực” ở
Liên Xô và Đông Âu, thông qua những thân phận những con người Xô viết,
và thân phận những người Việt Nam đã từng sống, học tập, công tác và mưu
sinh tại Liên Xô. Tác giả đã tập trung phân tích những nguyên nhân
khách quan và chủ quan dẫn đến sự tan rã Liên bang, đồng thời đưa ra
những nhận định mới về sự đổ vỡ Liên Xô và dự báo mô hình xã hội tốt đẹp
của loài người trong tương lai. Với bút pháp dồn nén, mạch văn đa
thanh, đa chiều của tiểu thuyết hiện đại, cấu trúc biến đổi lớp lang,
mâu thuẫn phức hợp đan xen, các tình huống kịch tính được đẩy đến cao
trào giữa các nhân vật chính và phụ, giữa đơn tuyến và đa tuyến, giữa cá
nhân và cộng đồng, và mối quan hệ chằng chịt giữa những người Việt Nam
và những người Xô viết nhiều lứa tuổi và nhiều tầng lớp khác nhau. Tác
giả đã lột tả được hiện trạng sống động, bi hùng của xã hội Xô viết qua
các thời kỳ hưng thịnh, thoái trào và sụp đổ.
“Dưới
con mắt nhìn sắc sảo và sự thâm nhập khá sâu vào xã hội Liên Xô của một
nhà quản lý, nhà ngoại giao, và đông đảo những người lao động Việt Nam
hiện diện ở đó vào thời kỳ chuyển biến khốc liệt này, cộng với các mối
quan hệ đa dạng và thân thiết của họ với nhiều tầng lớp người Nga, tác
giả đã hé mở cho chúng ta thấy bề sâu của các suy nghĩ, trải nghiệm của
nhiều tầng lớp người Xô viết, những người Việt Nam với xiết bao thăng
trầm và nghiệt ngã, với những hy vọng và thất vọng trong một cuộc “đại
giải phẫu đổi đời” mà họ không hề mong muốn”. Với lối dẫn truyện hấp
dẫn, lôi cuốn, khi thì dồn nén, triết luận, khi thì tuôn trào ào ạt,
trần trụi sống động như những trang ký sự còn hầm hập hơi thở của dòng
sự kiện. Các nhân vật Nga, Việt được đan cài gắn kết trong nhiều tình
huống khoảnh khắc, được khắc họa rõ nét về tính cách, quan điểm, những
suy nghĩ vò xé tâm can trong một cuộc đổi đời dâu bể. Đó là số phận
những con người đã một thời được người ta ngưỡng mộ kính trọng nay bị
bật khỏi chính trường. Là những chính khách một thời vang bóng, nay phải
vác bị đứng đường, những giảng viên đại học thất nghiệp phải dọn bàn,
lau nhà vệ sinh, và những nguyên soái tướng lĩnh thất sủng, tự nguyện
“về với chúa”. Sự sụp đổ của Liên Xô cũng gắn liền với thân phận những
người lao động Việt Nam đi tìm sự đổi đời ở một xứ sở mà từ bao lâu nay
họ vẫn nghĩ về một “miền đất hứa” và kết quả phải thất vọng ra về với
hai bàn tay trắng…
“Địa
tầng đứt gẫy” đã phác họa bức tranh toàn cảnh của xã hội Liên Xô thời
đó, với những nét chấm phá sinh động, sắc sảo, gợi mở, khơi gợi, dũng
cảm, quyết liệt, phơi ra những điều mà cho đến nay người ta vẫn chưa
biết, bỏ qua hoặc né tránh.
Cuốn
“Địa tầng đứt gẫy” là cuốn tiểu thuyết, lấy chính biến ở Liên Xô làm đề
tài chính, hy vọng sẽ đem đến cho độc giả, những chia sẻ, và giải đáp
về những gì mà những người quan tâm mong muốn. Người đọc không dễ thưởng
thức mà phải suy ngẫm cùng người viết, để có được những kết luận xác
đáng. Mỗi một dân tộc, mỗi một đất nước đều có thể rút ra những bài học
bổ ích và hướng đi từ sự đổ vỡ này. Và đó chính là tâm niệm, ý tưởng và
thông điệp của tác giả gửi tới mọi người.
Cao Tiến Lê